Pracownicy » Prof. dr hab. Anna Wypych–Gawrońska

Prof. dr hab. Anna Wypych-Gawrońska

Kontakt: e-mail: a.wypych-gawronska@ujd.edu.pl

reprezentuje dziedzinę nauk humanistycznych, dyscypliny: literaturoznawstwo oraz nauki o kulturze i religii

Ukończyła studia magisterskie na kierunku kulturoznawstwo na Uniwersytecie Śląskim, doktoryzowała się i habilitowała w dyscyplinie literaturoznawstwo na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Tytuł profesora nauk humanistycznych otrzymała w 2018 r.

Jest również absolwentką szkoły muzycznej II w Częstochowie stopnia w klasie fortepianu.

Specjalizuje się w historii teatru i dramatu. Prowadzi badania o charakterze interdyscyplinarnym. Zrealizowała trzy projekty naukowe finansowane w drodze konkursowej, dwa Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego („Literatura w operze. Adaptacje dramatyczno-muzyczne utworów literackich w Polsce do roku 1918" - projekt w ramach dyscypliny nauk o literaturze oraz „Warszawski teatr operowy i operetkowy w latach 1880-1915" - projekt w ramach dyscypliny nauk o sztuce) oraz jeden Narodowego Centrum Nauki („Muzyka w polskim teatrze dramatycznym do 1918 roku" - projekt w zakresie teatrologii i sztuk performatywnych). Jest członkiem kilku towarzystw naukowych, współpracowała i współpracuje przy tworzeniu i realizacji projektów badawczych z naukowcami z polskich i zagranicznych uczelni (Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Lwowska Akademia Muzyczna, Uniwersytet Wiedeński, Uniwersytet w Sztokholmie), a także z instytucjami nauki, kultury i edukacji (Teatr im. Adama Mickiewicza w Częstochowie - pełni funkcję przewodniczącej Rady Artystycznej, Biblioteka Publiczna im. Władysława Biegańskiego, Samorządowy Ośrodek Doskonalenia w Częstochowie). Jest członkiem honorowym Częstochowskiego Towarzystwa Naukowego. Za książkę „Lwowski teatr operowy i operetkowy w latach 1872-1918" otrzymała nagrodę „Teatralna Książka Roku 1999" przyznaną przez Sekcję Krytyków Teatralnych Polskiego Ośrodka Międzynarodowego Instytutu Teatralnego.

W 2006 objęła funkcję zastępcy dyrektora ds. nauki Instytutu Filologii Polskiej, w kadencji 2008-2012 była prodziekanem ds. nauki Wydziału Filologiczno-Historycznego, w kadencji 2012-2016 była prorektorem ds. rozwoju, a w 2016 roku została rektorem Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie - od 2018 roku Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie

Najważniejsze publikacje:

• Lwowski teatr operowy i operetkowy w latach 1872-1918, Kraków 1999.
• Warszawski teatr operowy w latach 1832 - 1880, Częstochowa 2005.
• Literatura w operze. Adaptacje dramatyczno - muzyczne utworów literackich w Polsce do 1918 roku, Częstochowa 2005 (monografia finansowana ze środków budżetowych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego).
• Warszawski teatr operowy i operetkowy w latach 1880-1915, Częstochowa 2011 (monografia finansowana ze środków budżetowych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego)
• Muzyka w polskim teatrze dramatycznym do 1918 roku, Pobratyn Agnieszka -opracowanie aneksów, Częstochowa 2015, cz. 1 i cz. 2 (monografia finansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki)
• Literatura i kultura w Częstochowie - Częstochowa w literaturze i kulturze, pod red. E. Hurnikowej, E. Wróbel. A. Wypych-Gawrońskiej, Częstochowa 2009.
• Halina Poświatowska. Czytanie wielokrotne, pod red. A. Czajkowskiej, E. Hurnikowej, A. Wypych-Gawrońskiej, Częstochowa 2010.
• Iwo Gall - redutowiec, artysta teatru, pod red. A. Wypych-Gawrońskiej, E. Wróbel, J. Warońskiej, Częstochowa 2014.
• Tadeusz Pawlikowski, Recenzje i kroniki opery, opracowanie Jan Michalik, Agnieszka Wanicka, Anna Wypych-Gawrońska, Kraków 2015.
• Muzyczno - dramatyczne adaptacje utworów Adama Mickiewicza w teatrze lwowskim do 1918 roku, „Pamiętnik Teatralny" 1999, z. 1, s.5-53.
• Muzyczno - dramatyczne adaptacje dzieł Słowackiego na scenach polskich do 1918 roku, „Pamiętnik Teatralny" 2003, z.1-2, s.124-165.
• Wyspiański a teatr muzyczny, „Pamiętnik Teatralny" 2007, z. 3-4, ss. 45-101.
• Libretto polskie w okresie przemian muzycznych i teatralnych na początku XX wieku - od koncepcji do realizacji, [w:] Miraże identyfikacji. Libretto w operze XX i XXI wieku, pod red. Aliny Borkowskiej-Rychlewskiej i Elżbiety Nowickiej, Poznań 2015, s. 23-35.
• 53. Opera w polskim teatrze dramatycznym od końca XVIII do początku XX wieku, [w:] Opera w kulturze, red. M. Sokalska, Kraków 2016
• Opera warszawska od zarania do I wojny światowej, [w:] Warszawskie teatrowisko, red. Andrzej Kruczyński Warszawa 2018, s. 60-65.

Prowadzone zajęcia:

• Czytanie teatru i form widowiskowych
• Teatr i widowiskowość w kulturze
• Adaptacje teatralne dzieł literackich